Kredi çekmeyi düşünenlere son uyarı! Sıkılaşma neler içeriyor?

Merkez Bankası’nın geçtiğimiz hafta içinde aldığı yeni karar ile bazı bankalar, bu haftadan itibaren kredi kartı nakit avans taksit sayısını 12 aydan 3’e düşürmüş, bazı bankalar ise yeni müşterilerine özel sunduğu 10 bin liraya kadar faizsiz kredilerde vade sayısını 6 aydan 3 aya indirmiş, ticari krediler için büyüme sınırı aylık yüzde 2,5'ten yüzde 2’ye, ihtiyaç kredilerinde ise yüzde 3'ten yüzde 2’ye düşürülmüştü.

Merkez Bankası, düzenlemeye uyulması için de belirlenen sınırların üzerinde büyüyen bankalar için zorunlu karşılık kararı almıştı. Buna göre kredilerde büyüme sınırını aşan bankaların ilave likiditelerine bloke konulacağı bildirilmişti. Uzmanlar, bu kararın ardından bankaların kredilerde daha seçici davranacağını bildirmişti.

Bu gelişmelerin ardından ticari kredi faizlerinde sert artışlar yaşandı. Bazı bankaların şubatta yüzde 48 olan ticari kredi yıllık faizi martta yüzde 77’ye kadar düştü. Son dönemde yüksek seyreden enflasyon, cari açık ve döviz kurları üzerinde baskı oluşturan kredi kartı harcamalarıyla ilgili seçim sonrasında sınırlayıcı önlemler alınacağı söylentileri dolaşıyordu. Bankalar seçim öncesinde bu konuda bir adım attı.

Bankacılık kaynaklarına göre, kredi kartı ve kredili mevduat hesapları, en ucuz finansman kaynağı olarak görüldüğü için yoğun olarak kullanılıyor.

MB’DEN YAZILI TALİMAT YOK, SÖZLÜ YÖNLENDİRME VAR
Merkez Bankası’ndan (TCMB) bankalara nakit avans işlemlerinde taksit sınırına dair yazılı bir talimat gelmediği, ancak sözlü yönlendirmeler yapıldığı belirtiliyor.

Yılın ilk 9 haftasında TL krediler yüzde 5,5 oranında artarken kredi kartı harcamalarındaki artış oranı yüzde 13,8’e ulaşmıştı.
Şubat ayında enflasyonun beklentileri aşması üzerine TCMB, ilave sıkılaşma adımları attı.

Duyuruda, kredi büyümesine dayalı menkul kıymet tesisi kapsamında, TL ticari krediler için aylık büyüme sınırının yüzde 2,5’ten yüzde 2’ye indirildiği, ihtiyaç kredilerinde aylık büyüme sınırının yüzde 3’ten yüzde 2’ye düşürüldüğü, taşıt kredilerinde ise yüzde 2 sınırının korunduğu bildirilmişti.
Kredi büyüme sınırlarına ilişkin uygulamanın etkinliğini artırmak amacıyla menkul kıymet tesisine ek olarak, kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık tesis edilmesi kararı alınmıştı.

KREDİ KARTINA SINIR VAR MI?
Bankaların kararının kredi kartlarını kapsamadığı belirtildi. Kartlı alışverişlerde taksit sınırlanması henüz söz konusu değil.

Kredi kartına düzenlemelerin seçim sonrasında gelmesi bekleniyor. Finans çevrelerinde gelebilecek bazı önlemler şöyle sıralanıyor:

- Kredi kartlarına taksit uygulamasının kaldırılması
- Kredi kartı limitlerinin düşürülmesi
- Kredi kartı faiz oranlarının artırılması
- Asgari ödeme tutarının artırılması
- Yüksek limitli harcamaların kısıtlanması
- Lüks tüketim için harcama limitleri konulması

BAKAN ŞİMŞEK: HER BANKA KENDİ KAFASINA GÖRE LİMİT BELİRLEMEMELİ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bankaların kredi kartı limitleri ile ilgili uyarı yapmıştı. Şimşek, "Limit belirlerken gerçekçi beyan ve belgeye dayalı olması, bu limitlerin bütünlük arz etmesi önemli. Her banka kendi kafasına göre bir limit belirlememeli. Önümüzdeki dönemde sürpriz yapmadan, piyasaları bozmadan bu konuları çalışacağız. Sonuçlandırdığımız bir çalışma yok. Uluslararası kurallar neyi gerektiriyorsa onu yapacağız." ifadelerini kullanmıştı.

ELEKTRONİK EŞYA VE MOBİLYA SATIŞLARI ARTTI
Diğer taraftan ocak ayı perakende satış verileri son aylarda harcamaların hangi sektörlerde hızlandığını ortaya koydu. Perakende ticaret satış hacmi ocak ayında aylık olarak yüzde 2,6 yükseldi. Bu rakam, son 6 ayın en hızlı yükselişi olarak kaydedildi. Elektrikli eşya ve mobilya satışları ocak ayında aylık bazda yüzde 6,1 artış gösterdi. Aynı ayda gıda harcamaları ise yüzde 2,6 artış yaşadı.